Kristallen bollen en doodskruizen

Fundamentele overwegingen op lange termijn zijn vaak van weinig nut voor traders met een kortetermijnfocus. Trendlijnen, weerstands- en steunniveaus dienen echter ook als leidraad voor veel andere beleggers. Hoe meer beleggers aandacht besteden aan een specifiek grafiekpatroon en hun gedrag daarop afstemmen - zoals verkopen wanneer een “belangrijk steunniveau” wordt doorbroken - hoe waarschijnlijker het is dat technische analyse echte invloed uitoefent op marktbewegingen.

Veel technische analyse is natuurlijk een kwestie van waarnemen. Andere constellaties kunnen echter objectief worden bepaald. Een voorbeeld is de ‘death cross’, waarbij het voortschrijdend gemiddelde van de laatste 50 handelsdagen onder dat van de laatste 200 handelsdagen zakt. De naam alleen al suggereert iets onheilspellends. En omdat het ‘death cross’ de afgelopen dagen is verschenen in een aantal prominente aandelenindices (waaronder MSCI World, S&P 500, Dow Jones en Nasdaq 100), is het een van de meest besproken grafiekpatronen geworden op de financiële markten van dit moment. Maar is deze bezorgdheid terecht?

Wat vertellen de data?

Als een patroon zo eenvoudig en nauwkeurig kan worden bepaald als het snijpunt van twee voortschrijdende gemiddelden, dan is het ook eenvoudig om te controleren hoe betrouwbaar de voorspellingen zijn die ervan worden afgeleid. Neem bijvoorbeeld de S&P 500, die 25 death crosses heeft gezien sinds het einde van de jaren 1920. In feite presteerde de index gemiddeld twee procent slechter in de daaropvolgende maand. Over een periode van drie of zes maanden is er echter geen significant verschil en over een jaar gezien is de prestatie van de S&P 500 na een death cross 9,45 procent (mediaan) boven het jaargemiddelde sinds 1929 (dat 7,72 procent was).

De statistieken zijn nog beter voor andere indices. Wie death crosses in de Nasdaq Composite of Nasdaq 100 bekijkt, zal zien dat de prestaties in het daaropvolgende jaar de neiging hebben om het langetermijngemiddelde nog duidelijker te overtreffen.

Waarom dan die slechte reputatie?

Tijdens een scherpe daling van aandelenkoersen is het niet ongebruikelijk dat het kortere termijn voortschrijdend gemiddelde onder het langere termijn gemiddelde zakt. Dit verklaart waarom het death cross verschijnt in bijna elke grote sell-off - niet als een voorloper, maar als een wiskundig onvermijdelijk gevolg van dalende koersen. Dit is een klassiek geval van omgekeerde causaliteit: het is niet het signaal dat de crash veroorzaakt - het is de crash die het signaal genereert.

In feite laat de geschiedenis zien dat in veel gevallen, tegen de tijd dat het death cross verschijnt, het ergste van de sell-off al voorbij is. Het is goed mogelijk dat dit ook deze keer het geval zal zijn.Terwijl de meeste belangrijke aandelenindices hun recente dieptepunten bereikten op 7 april, verschenen de bijbehorende death crosses pas enkele dagen later.